ÜLKEMİZDEKİ ÇÖLLEŞME HABERLERİ

"Türkiye'de Çölleşme Tehlikesine Dikkat Çekildi"

24 Kasım 2013 11:35 TARİHLİ YAZIDAN ALINTIDIR.

Dünya Çölleşme Tehlikesi Haritası'nda, başta Orta Anadolu olmak üzere Türkiye'nin önemli bir bölümü, "çölleşmeye çok fazla ve fazla duyarlı" olarak gösteriliyor  Tarım alanlarının yüzde 59'...

COŞKUN ERGÜL - Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın 2014 yılı bütçe tasarısında, "Türkiye'deki çölleşme tehlikesine" dikkat çekildi. 

Tasarıya göre, küresel ısınma, iklim değişikliği ve çölleşme, başta bilim adamları olmak üzere pek çok çevrelerce bugünün en ciddi problemi olarak görülüyor.

Özelikle son yıllarda dünyanın çeşitli bölgelerinde yaşanan sel felaketleri ve orman yangınları gibi pek çok tabii felaketler, sorunun giderek artan bir şekilde dünyanın geleceğini tehdit ettiğini ve önlem alınmazsa yaşanacak felaketlerin daha da sık ve şiddetli bir biçimde yaşanacağını ortaya koyuyor. 

Dünya Çölleşme Tehlikesi Haritası'nda, başta Orta Anadolu olmak üzere Türkiye'nin önemli bir bölümü, "çölleşmeye çok fazla ve fazla duyarlı" olarak gösteriliyor.  Türkiye; yanlış arazi kullanımı, hatalı tarım uygulamaları, mera ve orman alanlarında tahribat, iklim ve topoğrafik yapı, toprakların erozyona duyarlı olması sebepleriyle, dünya üzerinde erozyona en maruz ülkeler arasında yer alıyor. 

AĞAÇLANDIRMA (ORMANLAŞMA)

 ağaçlandırma, yangın, zararlı biyolojik etkiler, kuraklık gibi doğal veya yanlış uygulamalar sebebiyle insan eliyle bozulan doğal orman alanlarında suni, ormancılık faaliyetidir.

 Ağaçlandırmanın ülkemiz açısından önemi

Ülkemizde odun hammaddesi gereksinimi, artan nüfusa ve gelişen endüstriye paralel olarak çoğalmaktadır. Bu gereksinimin döviz kaybına da neden olmadan, tamamen yurtiçi kaynaklardan karşılanabilmesi yanında; doğal ormanların ve biyolojik çeşitliliğin korunabilmesi için, varolan verimli ormanlarımızın sürdürülebilir orman yönetimi prensipleri çerçevesinde işletilmesi, ayrıca bir kısım bozuk orman alanlarında, orman içi açıklıklarda ve orman rejimi dışındaki uygun bazı hazine ve tarım alanlarında, kısa sürede en yüksek odun hasılatı sağlayacak türlerle ağaçlandırmaların yapılması bir zorunluluktur.

Türkiye’de;

Bilimsel verilere göre, önceleri 50 milyon hektar olan ülkemiz ormanları günümüzde 21.188.746 hektara inmiştir. Amenajman planlarına göre orman rejimi içindeki 21.188.746 hektar alanın % 49,8 ine tekabül eden 10.567.626 hektarı bozuk ve çok bozuk niteliktedir. 2007 yılında yapılan tespitlere göre bu alanların 4.250.000 hektarı ile hazine arazilerinden tahminen 1.000.000 hektar olmak üzere toplam 5.250.000 hektar alan ekolojik, teknik ve sosyal olarak ağaçlandırma, erozyon kontrolu, rehabilitasyon ve mera ıslahı çalışması yapılabilecek potansiyel alandır. (çevre ve orman bakanlığı ağaçlandırma ve erozyon kontrolu eylem planı 2008-2012)

Ülkemizde yapılan ağaçlandırma çalışmalarını ağaçlandıra ve erezyon kontrolu genel müdürlüğü sayfasından öğrenebilirsiniz. Http://www.agm.gov.tr/agm/anasayfa.aspx?sflang=tr

ÇÖLLEŞME NEDİR? 

Çölleşme var olan çöllerin doğal yaygınlaşması değil, kurak, yarı kurak ve yarı nemli alanlardaki arazi bozunumudur. Uzun kuraklık ve seller gibi iklim değişimleri ve insan faaliyetlerinden kaynaklı toprak verimliliği kaybı ve bitki örtüsünün incelmesidir. Çölleşmenin endişe verici yönü, bu alanlarda yüzlerce yılda oluşan toprağın üst katmanının, eğer doğru yönetilmezse bir kaç mevsimde su ve rüzgar erozyonu ile kaybolabilecek olmasıdır. Aşırı ekim, aşırı otlatma, ormanların tahribatı, uygun olmayan sulama uygulamaları insanların oluşturduğu çölleşme faktörlerinin bir kaçıdır.

Türkiye'deki çölleşme rakamları nedir? Son yıllarda artış var mı?

Ülkemizin 2/3’üne yakın bölümü kurak ve yarı kurak alanlardan oluşmaktadır. Bununla birlikte son yıllarda gözlenen iklimsel değişimlere bağlı olarak kurak alanlarda İç Anadolu’nun batısına doğru genişleme gözlenmektedir. Çölleşmeye açık yarı-kurak alanlara sahip risk bölgeleri ise Konya Ovası’ndan Doğu Akdeniz’ e doğru bir yayılma göstermektedir.

Türkiye erozyon ile yıldane kadar toprak kaybediyor? Geçmiş yıllardaki rakamlar neydi? Son yıllarda bu rakamlarda artış ya da azalış oldu mu?

Türkiye topraklarının%90′ı su erozyonu,%1′i de rüzgâr erozyonuna maruz kalmaktadır. Tarım topraklarında bu oran su erozyonu için%75 civarındadır. 1980’li yıllarda yapılan araştırmalar ve çalışmalar ülkemizde erozyonla taşınan toprak miktarını 500 milyon ton civarında olduğunu ortaya koymuştur. Günümüzde Resmi kurumlar tarafından yapılan açıklamalar erozyon sonucunda yılda 220 milyon ton verimli toprakların kaybedildiğini belirtmektedir. 

Dünya genelindeki erozyon ve çölleşme rakamları nedir?

Çölleşme ve kuraklık 4 milyar ha alanı ve 110 ülkede yaşayan 1,2 milyar nüfusu doğrudan tehdit etmekte. Dünya’da her sene 6 milyon ha alan çölleşmektedir. World Watch Enstitüsünün yaptığı araştırmalara göre her yıl dünya yüzeyinden 24 milyar ton verimli toprak kaybedilmektedir.

BM Çevre Programı UNEP’e göre, küresel düzeyde, çölleşmeden doğrudan etkilenen bölgelerde yıllık gelir kaybı 42 milyar dolarken, çölleşme ile mücadelenin yıllık bedeli 2,4 milyar dolardır.

http://www.tema.org.tr/ adresinde "Çölleşmeyle Mücadele" adlı yazıdan alıntıdır.